Planlama Becerisi, bireyin hedefe ulaşmak için stratejiler geliştirmesine yardımcı olan düşünme yöntemidir. İnsan zihninde var olan çeşitli sistemler günlük hayatta pek çok işi daha kolay bir şekilde yapmamıza yardımcı olur. Zihindeki bu sistemler daha kolay karar alma, harekete geçmemizi sağlar. Sorumluluk alma sürecinde çok etkili bir yöntemdir. Herhangi bir faaliyette bulunma ya da bulunmama süreçlerimizde de etkisi fark edilir.
Zihnimizde yer alan bu sistemlerden biri de planlama becerisidir. Planlama Becerisi sayesinde ! yeni bir ortama uyum sağlama, orada hem bedenen hem de ruhen var olup adapte olmamıza yardımcı olur.
Planlama Becerisi Nedir
Planlama becerileri çok daha ileriye bakmanızı sağlar. Hedeflerinize için hangi adımların gerekli olduğuna karar vermenize yardımcı olur.
Çocuklarda
Planlama becerisi yalnızca yetişkinlikte görülebilen, iş hayatına adım atmış olan insanlarda ortaya çıkan bir yeti değildir. Planlama Becerisi yaş itibariyle çok küçük yaştaki çocuklarda da görülebilir. Planlama becerisi gelişmemiş çocuklarda büyük bir problemin işareti olarak kabul edilir.
Çocuklarda gelişim döneminin getirdiği, her evrede kazanılması gereken beceriler vardır. Tek başına yemek, tuvaletini yapabilme, okulunun ve evinin yolunu ezberleme olabilir. Ayrıca tek başına kıyafetlerini giymek aynı şekilde çıkarmak gibi örnek bir dizi beceridir. Çocuklarda var olması gereken planlama becerisinin gelişmişlik düzeyiyle doğrudan orantılıdır.
Yetişkinlerde
Çocuklarda olduğu gibi yetişkinlerde de planlama becerisi işlevinin rolü büyüktür. Kişinin gelişim dönemi itibariyle belirli bir seviyede olması beklenir. Bu planlama becerisi araba kullanmak bir matematik problemi çözmek ile örnek verebiliriz. Kişinin planlama becerilerini harekete geçirmesi tüm durumlarda kendisini göstermektedir.
Yaşlılarda
Bu bir yaşlı için merdivenleri çıkmak, sağlığı için düzenli spor yapmak önemlidir. Dengeli ve sağlıklı beslenmek, ilaçlarının ve doktor kontrolünün takibini yapması gibi örnekler planlama eylemidir.
Farklı yaşam evrelerinde bu planlama becerisinin insan yaşamını çözülmediği görülür. Sıkıntılı bir sürece sokacak problemler, sorunu ortadan kaldırmaya yönelik her türlü eylem veya düşünce olduğu söylenilebilir.
Değişen her yeni durumda bulunması gereken çözümler de değişiklik gösterecektir. Planlama Becerisi insanın hem kişisel gelişim hem de uyum sağlayabilme kapasitesi hakkında çok şey söyleyecektir. Planlama becerisi gelişmeyen insanların bir görevde yönetici yada lider olma gibi bir durumu olamaz.
Değişen duruma adapte olama, çıkan probleme yönelik mekanizmalarını devreye sokma bir beceridir. Kendisinin ve ekibindeki kişilerin uyum sağlayabilme kapasitesi olumlu anlamda katkı sunmak. Planlama becerisi gelişmiş bir kişide görülebilecek etkinliklerdir.
Planlama becerisi gelişmemiş insanlarda uyum sağlama sorununa sıklıkla rastlanılmaktadır. Stratejiler geliştirme ve durumun takipçisi olma planlama becerisinin bir gereğidir.
Planlama Becerisi Nasıl Kazandırılır?
Planlama becerisi yaşamı boyunca karşılaştığı yeni duruma ve soruna yönelik geliştirdiği bir stratejidir. Kişi yaşamı boyunca pek çok sorunla karşılaşır.
Çocukluk çağında yaşanan birtakım deneyimler ilerleyen yıllarda bu gelişmişlik düzeyini doğrudan etkiler. Bir çocuğun bir görevi başlatmaya çalışmadan önce nasıl tamamlayacağını düşünmesine yardımcı olur. Örneğin, bir çocuk önce hangi sanat malzemelerine ihtiyaç duyacağına karar verirse? Çocuklar bir projeye adım atarsa tamamlamak için sonuca giderse kazanmış demektir.
Fırsat Vermek
Daha çocukluktan itibaren insanoğlunun beraberinde getirdiği en temel duygularından birisi merak ve girişimciliktir. Çoğu ebeveyn gözden kaçırsa dahi çocuğun merak ettiği, gerçekleştirmek istediği en küçük bir iş bile onun Planlama Becerisi edinmesine doğrudan katkı sunacaktır.
Bundan ötürü herhangi bir kıyafetini tek başına giymek istemesinden tutun yemek yaparken veya bir bahçe işinde bulunurken onun isteği göz ardı edilmemeli. İşin belli bir bölümünde planlama ona bırakılmalı ve sorumluluğun onda olduğu çocuğa hissettirilmeli.
İşi gerçekleştirirken kendisine veya çevreye çok büyük bir zarar vermediği sürece müdahalede bulunulmamalı. Bu durum hem kişisel gelişim açısından olumlu bir katkı sunacak hem de özgüven gelişimine yardımcı olacaktır.
Onu Dinleyin
Yaptığı veya yapmak istediği işi gördüğünüzde tahminlerinizi konuşturmayın. Yapmak istediğini çok iyi anlasanız bile ondan dinlemeyi tercih etmelisiniz. Anlatırken belki zamanınızı alacak ve anlatmak istediğini sizin düzelteceğiniz gibi anlatmayacaktır.
Ancak bu onun için bir adımdır. Organize olması, bunu ifade etmenin kendisinden beklenen bir davranış olduğunu fark etmesi ! Planlama becerisinin gelişmesine çok büyük destek olacaktır.
Zaman Yönetimi
Eğer bir işi kendisi gerçekleştirmek istiyorsa ona mutlaka zaman faktöründen söz etmelisiniz. Hatta buna dair anlayabileceği örnekler vermek daha da olumlu olacaktır.
Belki ilk başlarda bu konuda pek de başarılı bir duruş sergileyemeyecektir. Ama bir zaman yönetimi hakkında bilgi sahibi olma ve deneyimleme imkanı bulacaktır.
Yukarıda sayılan ve daha da arttırabilecek adımlar var. Çocukluk çağında ebeveynleri yahut öğretmenleri tarafından gerçekleştirilmesi düşünülen adımlar gibi anlatılmıştır. Ancak çocukluk çağında planlanma becerisinin zayıf olduğunu düşünen kişiler bu adımları takip edebilir.
Unutulmaması gereken nokta ise bu becerinin insanla doğuştan gelmediğidir. Birtakım deneyimler ve fırsatlarla geliştirilen bir beceri olduğudur.
Planlama Becerileri Nedir Nasıl Geliştirilir?
Planlama, insanların geleceğe yönelik çeşitli öngörülerde bulunmasını sağlayan bir yöntemdir. Geleceğe dair her türlü soyut, belirsiz ve karmaşık gözüken olay ve olguyu ! Somut ve anlaşılır kılan, mantıksal bir çerçeveye oturtan önemli bir zihinsel yetenektir.