Mermer Madeni Nerelerde Kullanılır? Hayatımızın her anında sıklıkla karşılaştığımız mermerin tarihi oldukça uzun zamanlara dayanıyor. Günümüzde evimizin mutfağında, masada, zeminde, neredeyse her yerde kullandığımız mermer, ilk olarak ilk çağlarda kullanıldığı düşünülüyor. Mermer ve mermer olarak kullanılan bu kayaçlar ilk zamanlarda özellikle eşya ve silah olarak kullanılmış. Fiziksel özellikleri itibariyle barınak yapımında kullanılmaya müsait olan bu maddeden barınak yapımında da sıkça istifade edilmiş.
Hititler, Eski Mısırlılar, Frigyalılar, Persler, Lidyalılar, Eski Yunanlılar, Romalılar, Selçuklular, Mezopotamya Medeniyetleri, Osmanlılar ve daha birçok medeniyetin özellikle heykelcilik alanında mermeri sıklıkla kullandıkları günümüz araştırmalarında ortaya çıkan eserlerden oldukça belli oluyor.
Peki mermer madeni nerelerde kullanılır? Mermer geçmişten günümüze nerelerde kullanılmış? İnsanoğlu bu mermer ile neler yapmış? İşte bütün bu soruların yanıtı…
1- Silah Yapımı
İlk çağlara hakim olan avcı ve toplayıcı yaşam tarzı insanların kendilerini diğer canlılardan koruması gerektiği fikrini ortaya çıkarmıştır. Devlet otoritesinin ve bu otoritenin koruduğu caydırıcı kurallar bütününün olmadığı bu yıllarda kolay cinayetlerin işlenebileceğini tahmin etmek zor olmasa gerek.
Ayrıca avcı topluluklar halinde yaşayan insanoğlu bu çağlarda doğa ile iç içe yaşadığı için hayvanlardan da korunması gerekmekteydi. Gerek korunma gerek beslenme ihtiyacından doğan tüm bu sebepler bir araya geldiğinde insanın bu zamanlarda bir silaha ihtiyacı olduğu düşüncesinin doğruluk kazandığını söyleyebiliriz.
Ucu keskinleştirilmiş olan bir direğin ya da mızrağın ilk örneklerine Almanya’nın Schöningen bölgesinde rastlanmıştır. Bu bölgede bulunan 8 adet mızrak, M.Ö. 400.000 yılına ait olduğu tahmin edilmektedir. Zamanla çeşitlenen ihtiyaçlar ile daha sert bir silaha ihtiyaç duyan insanoğlu taşı keskinleştirmeye başlayınca Mermer ve mermer olarak kullanılan bu kayaçların da güzel bir silah olacağını anlamış ve bu maddeyi bir silah olarak kullanmaya başlamıştır.
2- Süs Eşyası Yapımı
Su geçirmez ve sert olma özelliği ile bilinen mermer, dekorasyon amaçlı birçok eşyanın yapımında da kullanılmıştır. Bu maddeden yapılan süs eşyalarının günümüze kadar gelebilmesi mermerin aynı zamanda dayanıklı olduğunu da gözler önüne sermektedir.
Özellikle insan figürlerinden oluşan bu eserlerin onlarcası gün yüzüne çıkmaya devam ediyor. Açık artırmalarda satılan bu eserler oldukça büyük fiyatlara alıcı buluyor. Bunun üzücü bir örneği ülkemizden kaçırılan Guennol Yıldız Avcısı isimli mermer heykel. 2017 yılında açık artırmada satışa sunulan Guennol Yıldız Avcısı, 12 milyon 500 bin dolarlık bir fiyatla tüm masraflar dahil toplam 14 milyon 471 bin 500 dolara alıcı buldu. Bunun dışında inanılmaz paraların gözden çıkarıldığı birçok mermer eser mevcut.
Günümüzde süs eşyası yapında mermerin kullanımı halen yaygındır.
3- Heykelcilik
Heykel ve heykelciliğin tarihi çok eski zamanlara kadar uzanmaktadır. Dünyanın çeşitli yerlerinde yapılan kazılarda mermer, ağaç, taş, pişmiş toprak, maden gibi çok çeşitli malzemelerden yapılmış heykel ve heykelciklere rastlanmaktadır. Bu heykeller çoğunlukla kahraman ve kahramanlık olaylarını, bilim, sanat ve sporda meşhur olmuş kimseleri, bir kısmının da çeşitli insan ve hayvanları tasvir etmektedirler. İlk heykelin ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı hakkında net bir bilgi bulunmamakta.
Bu heykellerden günümüze kadar gelebilen en dayanıklı olanları mermerden yapılan heykellerdir. Taştan yapılan heykellerin çabuk kırılması ve zamana karşı dayanıklılığı az olduğundan, en eski zamanlardan bu zaman kadar gelen süreçte, mermer kullanılması daha yaygındır ve daha çok tercih edilmiştir. Halen günümüzde heykeltıraşlar tarafından ekseriya mermer, bronz, tunç gibi kırılma tehlikesi daha az olan ve dayanıklılığı bulunan malzemeler bu eserlerin maddesi olarak tercih edilmektedir. kullanılmaktadır.
4- Mezar Taşı Yapımı
Mezar taşı, ölen kişinin gömüldüğü veya anıldığı yere dikilen anıta verilen isimdir. Bu taşlar genellikle büyük ebatlarda olmayan ve mermerden yapılan taşlardır. Üzerindeki yazılar klasikleşmiş olsa da bazen karşımıza oldukça sıra dışı mezar taşları da çıkabilmekte.
Sağlam olmasına karşın diğer taşlara nazaran daha kolay oyulabilen, şekil verilebilen mermer, mezar taşlarında en çok tercih edilen malzemelerden biridir. Mermer her ne kadar toprak altında oldukça dayanıklı bir kayaç türü olsa da toprağın üzerindeki bir ihtiyaca yönelik kullanıldığı taktirde istenilen maksimum dayanıklılığı sağlamayabilir. Özellikle yağmur suyundaki hafif asit, zamanla mermer ve kireçtaşını yavaşça çözebilir ve bu da mezar taşının üzerindeki yazıtları okunamaz hale getirebilir.
5- Dekorasyon
Şık görüntüsü ile birçok yerde tercih edilen mermer, özellikle inşaat sektörü için çok değerli bir taştır. İşçilik kalitesi ve çeşitli görüntüsü ile birçok evde kendisine yer bulabilen mermer bulunduğu yere kalite götürmekte diyebiliriz.
Bu dikkat çekici malzeme birçok farklı amaç için de kullanılabilmekte. Binaların iç kısımlarındaki yer döşemesi ve duvar kaplamaları, şömine, sütunlar, mutfak ve banyolar ile merdiven basamakları en sık kullanıldığı yerlerin başında geliyor.
6- Yem ve Gübre Alanlarında Kullanım
Mermer taşı maddesinin kimyasal bileşimi kalsiyum karbonattır. Bu nedenle kimya, yem ve gübre alanlarında, kara yolu beton asfalt ve inşaatların son katlarında dolgu malzemesi olarak da kullanılabilmektedir.
Hayvancılıkta kullanılan yemin önemi, hayvanın sağlığı konusunda önem taşıyan bir etmen. Yetiştirilen hayvanların sağlığını korumak isteyen kişiler yem konusunda çok bilinçli davranması gerekmekte. Yanlış beslenme sistemi içerisinde yetiştirilen hayvanların oldukça verimsiz olduğunu söylemek doğru olacaktır.
Beslenen bu hayvanların sağlığını iyileştirmek için verilen yemin niteliğinin artırılmasının önemi oldukça büyük. Bu yemin besin değerinin artırılması için birçok yol mevcut. Bu yollardan en etkili olanlarından bir tanesi de işte bu anlattığımızı mermerin tozu. Mermer taşı maddesinin kimyasal bileşimi kalsiyum karbonattır. Mermer tozu, içinde bulunan yüksek kalsiyum değerleri ile çok sık kullanılan yem maddesi haline geldi.
Hayvanların kalsiyum ihtiyacını karşılamak için yemlerde kullanılan mermer tozu, hayvandan elde edilen verimde artış sağlanması için önemli bir unsur. Hayvanların sindirim sisteminin rahatlatılması ve kemik gelişimi için de oldukça önemli olan mermer tozu çiftçiler tarafından sıkça kullanılmakta.
7- Asfalt Yapımı
Mermerin maddesinin kimyasal bileşimi kalsiyum karbonat olduğundan bahsetmiştik. Bu sayede mermer içerisindeki kalsiyum ve karbonat sayesinde asfalt betonu karışımında kullanılmaktadır.
Düzgün ve geometrik olarak kullanılmak istenilen mermerin kesilmesiyle ortaya çıkan mermer tozlarının asfalt çalışmalarında kullanılabileceğine yönelik birçok akademik yazı mevcuttur. Ayrıca bu tozların bir şekilde geri dönüşüme kazandırılması çevre kirliliğinin azaltılması konusunda önemli bir etken olarak görülmektedir.
8- Mozaik ve Paledyen Yapımı
Mermerin genel kullanım alanlarında genellikle simetri ve geometrik şekiller hakimdir. Bu sebeple mermerler düzgün ve özenle kesilirler. Mermerin kesilmesiyle ortaya çıkan mermer tozları hayvancılık ve asfalt gibi işlerde kullanılabildiği gibi bu mermerin kesilmesiyle arta kalan parçalar da birçok alanda kullanılabilmektedir. Bu kullanım alanlarının başında mozaik ve paledyen yapımı gelmektedir.
Mozaik, türlü renklerde olan mermer parçalarının ya da taş veya pişmiş toprak parçalarının yan yana getirilmesiyle yapılan sanata verilen isimdir. Arta kalan bu mermer taşları bu alanda oldukça işe yaramaktadır. Küçük mermer taşları ile oluşturulan mozaik şekiller genellikle dekorasyon amaçlı yapılsa da havuz zemini gibi türlü ortamlarda da kullanılabilmektedir.
Paledyen ise mermerin şekillendirildiği sırada ürün işlenirken ortaya çıkan bu artık mermerlerin düzensiz bir şekilde bir beton üzerinde bir araya getirilerek görsel zenginlik sunan zemine verilen isimdir. Doğru renk kullanımı ile oldukça dikkat çekici zeminler meydana getiren bu iş daha az maliyet gerektirdiği için yaygın olarak kullanılmaktadır.