Bu yazımızda kaza namazı nasıl kılını? Ne zaman kılınır? ve kaza namazlarının hükümleri hakkında bilgiler aktaracağız. Namaz kılmak hepimizin üzerine farz ve boynumuzun borcudur.
Bir bilgi ile başlayalım farz olan bir namazı vaktinde kılmaya eda etmek, vakti geçtikten sonra kılmaya kaza etmek, bozulan bir namazı tekrar kılmaya ise iade denir.
Kaza namazı nasıl kazaya kalmış ise aynı şekilde kılınır. Yani sabah iki, öğlen dört, ikindi dört, akşam üç, yatsı dört ve vitir üç rekat olarak kaza yapılır.
Kaza Namazı Hakkında Bilgiler
Evvela şunu bilmeliyiz ki Biz Müslümanlar mecburi hayati bir konu olmadıkça namazlarımız kazaya bırakmamalıyız. Zira Hz. Peygamber (sav) savaş zamanı bile namazları aksatmadan (sadece bir kere kazaya kalmış) namazları kılmışılardı. Savaş gibi ciddi bir zamanda namaz kılınmış ise bizim hangi sebebimiz acaba geçerli olabilir düşünmek lazımdır.
Kaza namazlarının belirli bir zamanı veya mekanı yoktur. Yani “öğle namazının kazası öğlen kılınır” diye bir sınırlama yoktur. Bu namazları istediğiniz zamanda kılabiliriz.
Dikkat edeceğimiz husus kerahet vakti dediğimiz zamanlarda kılınmamaktır. Bu vakitler ise güneş doğduktan 45 dk sonrası, güneş batmadan evvel 45 dk. önceye kadar olan zaman ve güneş tam tepede olduğu vakit yani öğleye 30 dk. kala namaz kılınması İslam alimlerince hoş görülmemiştir.
Burada şunu belirtmekte fayda var kaza ve nafile namazları değil vaktin farzı ise o zaman bilmecburiye bu namazlar kerahat de olsa kılınması icap eder. Zira namazı vaktinde kılmak farz iken kerahat zamanı kılınan namazlar mekruhtur. Hem ölümün ne zaman geleceğini bilmediğimizden mesul olmamak adına vakit namazı ne zaman olursa olsun kılınmalıdır.
Peygamberimiz (sav) bu hususta, ‘Bir kişi uyuyakalır veya unutur da bir namazı vaktinde kılamaz ise, hatırladığı vakit o namazı kılsın; o vakit, kaçırdığı namazın vaktidir’ ifadesini kullanmıştır.
Evet Hendek savaşının zor anlarında Rasulüllah (sav) 4 vakit namazı kılma fırsat bulamamıştı. Sonrasında şartlar uygun hale gelince de bu namazları cemaatle kıldırmıştır.
Bununla birlikte vaktinde kılınmayan bir namaz, her ne kadar kaza etmekle borcumuzu ödemiş isek de, zamanında eda edemediğimizden işlenen günah için ayrıca tövbe istiğfar etmeliyiz, Allah’tan af dilemeliyiz. Bunun için hem kaza namazı kılmalıyız hem de tövbe etmeliyiz.
Bazı mazeretler var ki,bu zamanlarda kılınmayan namazlar daha sonra kaza yapılmazlar. Örneğin kadınların âdet ve lohusalık hali, beş vakit devam eden sara nöbeti veya cinnet hali bu çeşit mazeretlerdendir.
Kaza Namazı Hükümleri
Vaktinde kılınmayan namazın kazası farz, vitir namazının kazası vacip, sünnetlerin kazası da sünnettir. Kazası sünnet olan sadece sabah namazının sünneti olup, sabah namazı kazaya kalmış ise, öğleye kadar kılınırsa farzıyla beraber sünneti de kaza edilmelidir. Eğer öğleden sonraya kalırsa sünnet kılınmaz, yalnız farzı kaza edilir.
Bazı vakit sünnetleri zamanında eda edilmemiş ise sonra kılınarak kaza edilebilir. Örneğin cemaate yetişebilmek için öğle namazının ilk sünneti kılınamaz ise farzını cemaat ile kılıp akabinde iki rekat sünnetten sonra kılınır.
Cuma namazının ilk sünnetine yetişilemez ise hutbeden cumanın iki rekat farzından sonra kaza edilerek kılınabilir. Bu sünnetlerin dışında kalan vakit namazlarının sünnetleri eda edilemediği vakit kaza edilmeyebilir. Örneğin ikindi ve yatsının sünnetleri farzdan önce kılınmaz ise daha sonra kılınmayabilir.
Kaza Namazı Nasıl Kılınır?
Kaza namazlarını kılarken vakti belirlemesi icap eder. Lakin gün gün belirlemek çok zor olacağından kolay olanı tercih etmek gerekir.
Örneğin “Niyet ettim Allah rızası için vaktine eda edemediğim ilk öğle namazını” yada “son öğle namazını kılmaya” şeklinde niyet etsek böylece kazaya kalmış olan namazlar, ya ilk kazaya kalmış olanından başlanmış oluruz veyahut en son kazaya kalmış olanından başlanmış olur.
Her iki şekilde de niyet olacağı gibi son namazlardan başlamak daha evladır. Böylece belirli bir düzene göre geçmiş namazlar kılınarak azaltılmış olur.
Kazaya kalmış olan bir namaz eda edileceği vakit önce bir ezan okunur akabinde kamet getirilerek kılınır. Eğer birden fazla kaza namazı kılınacak ise hepsi için bir ezan kafi gelirken, her farz namaza ait ayrı ayrı kamet getirmek ise sünnettir.
Eğer birisi kazaya kalmış olan namazların kaç vakit olduğunu tam olarak bilemiyorsa galip tahminine göre hareket eder. Böylece üzerinde kaza namazı kalmadığı kanaatine varıncaya kadar namazlarını kılar.
Kaza Namazları Cemaatle Kılınabilir mi?
İmamla aynı vaktin namazını kılmak şartıyla kazaya kalan namazlar cemaatle kılınabilir.
Evet bizler namazlarımıza azami dikkat ederek kazaya bırakmamaya dikkat edeceğiz. Mücbir bir sebep varsa da vakit geçirmeksizin kazasını yapacağız aynı zamanda tövbe ederek vesselam.
“Kaza Namazı Ne Zaman ve Nasıl Kılınır?” üzerine bir yorum