İslamın şartları dediğimiz zaman, İslam dininin temel şartları aklımıza gelir ve bu şartlar 5 temel şart üzerine kurulmuştur. Yazımızda bu şartları kısaca anlatmaya çalışacağız.
İslam demek ilk insan Hz. Adem’den başlayıp son peygamber olan Hz. Muhammed Mustafa (s.a.s) efendimize gelene kadar bütün peygamberlerin getirdiği din aklımıza geliyor.
Evet Allah katında tek din ve hak din İslam’dır. Elbette zamana ve döneme göre bazı muhteva yani içerik ile hükümlerin değişmiştir. İslamın şartları beş olup bunlar;
İslamın Şartları
Kelime-i Şehâdet
İslamın şartları dediğimiz de ilk şarttır. İslam dininin temeli Tevhid, yani Allah’a iman ilkesidir. Bu ilkenin ifadesi ve Müslüman olmanın ilk şartı ise kelime-i şehâdet getirmektir. Kelimeyi şehadet şu şekildedir;
“Eşhedü en lâ ilâhe illâllâh ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve Resûlüh” demektir.
“Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed (s.a.v)’in Allah’ın kulu ve Resulü olduğuna şahitlik ederim” demektir.
Kelime-i Şehâdet ile aynı anlama gelen bir başka cümlede kelime-i tevhiddir. Bu cümle de; “Lâ ilâhe illâllâh Muhammedün Resûlullâh” “Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur ve Muhammed (s.a.v) O’nun Resulüdür” demektir.
Namaz Kılmak
İslamın şartları olan 2. şart Namazdır. Bütün Peygamberlerin Allah’a yönelişinin en somut halidir.
İslam bozulmaya yüz tutmuş Allah-Kul ilişkisini yeniden tamir etmek üzere gelmişti. Bunu temin etmek ve O’na layık bir şekilde ibadet etmek için külli bir ibadet olan namaz gelmiştir.
Önceleri ikişer rekât olarak kılınan namazlar, hicret ile birlikte (öğle-ikindi ve yatsı ) dörder rekâta çıkartılmıştı. Bugün bilinen şekli ile 5 vakit namazı ve kılınış şeklini
Namazı Efendimiz (s.a.v)’e Cebrail (a.s) öğretmiştir. Kur’an-ı Kerim’de kendilerinden övgü ile bahsedilen Müminlerin özellikleri sıralanırken onların
“Namazlarında Huşû içinde olduklarından” “Namazlarını muhafaza ettiklerinden” ve “Namazlarına devam ettiklerinden” bahsedilir.
Namaz Kılmak dediğimizde her Müslümanın birinci ve asli vazifesidir. Namaz üzerimize farz olan bir ibadettir. İslam’da namaz beş (5) vakit olup Bu vakitler “sabah, öğle, ikindi, akşam ve yatsı namazı” dır.
Peygamber Efendimiz (s.a.v) demiş ki “Başsız insan olmadığı gibi, namazsız da din olmaz.”
Oruç Tutmak
İslamın şartları olan 3. şart Oruçtur. Oruç için niyet ederiz ve tan yerinin ağarmaya başlamasından (imsak vaktinden) itibaren güneş batıncaya kadar yememek, içmemek ve cinsel ilişkiden uzak durmak suretiyle yerine getirilen bir ibadettir.
Oruç, hicretin ikinci yılında farz kılınmıştır. Oruç tutmak konusunda Kuran’da önceki toplumlara da orucun farz kılındığı bildirilmiş ve tutulması farz kılınmıştır. Orucun Allah’a kul olma bilincinin oluşması, mümin birinin itaati ve kulluğun belirli bir disiplin içinde olması noktası ile nefis terbiyesinde önemli bir yeri vardır.
Hz. Peygamber (sav) oruç tutmak ile ilgili mealen şöyle buyurmuş; Oruç bizim için bir kalkandır. Bu canı bu bedende tutan Allah’a yemin ederim ki oruçlunun ( açlıktan dolayı değişen ) ağız kokusu Allah nezdinde, misk kokusundan daha hoştur.” Allah (c.c) Oruçlu için mealen şöyle buyurur “O, yemesini, içmesini ve isteklerini benim için terk ediyor. Oruç benim içindir. Onun mükafatını da ben vereceğim. demiştir.
Zekat Vermek
İslamın şartları olan 4. şart zekat vermektir. Nisap miktarı yani borçlarını düştükten sonra alacaklarıyla beraber elinde 96 gram değerinde, para veya ticaret malı olanın kırkta birini zekât vermesi farzdır.
Bütün ilahi dinlerde muhtaç insanların korunması adına bazı tedbirlerin alındığı ve zekatın emredildiği görülür. Elbette zekatı ihtiyaç sahibi alr ve belli bir kritere uyanlar verir.
Kur’an-ı Kerim’de “Tövbe edip namazı kılar ve zekâtı verirlerse, artık onlar sizin din kardeşinizdir.”(Tevbe 9/11) denmesinin zekatın Müslüman olmanın en belirleyici hususlardan biri olduğunu görünecektir.
Zekât Kimlere Verilir?
1- Fakirlere: Dini ölçülere göre zengin sayılmayan, nisab miktarı malı olmayan kimselerdir.
2- Yoksullara: Hiçbir şeyi, malı mülkü olmayanlar.
3- Borçlulara: Borcundan fazla nisab miktarı mala sahip olmayanlar.
4- Yolculara: Memleketinde malı olduğu halde yolda parasız kalan, elinde bir şey bulunmayan kimselerdir. (Bunlara memleketlerine varacak kadar zekât verilebilir.)
5- Allah Yolundakilere: Bunlar cihad veya hac için yola çıkıp parasız kalanlar ile işini gücünü bırakıp kendisini ilme vermiş olan kimselerdir.
Hac
İslamın şartları olan 5. şart Hacca gitmektir. Maddi imkanı olan ve gücü yeten her bir Müslüman için farz olan bir ibadettir. İmkan dahilinde geciktirmeden yerine getirmek gerekir.
Hayatında bir kez hac yapmış olan biri bu farzı yerine getirmiş olur. Eğer maddi durumu yok ve sağlık olarak ta imkanı yok ise bu kimseler üzerinde farz değildir. Onlarda imkanı olursa yerine getirmekle yükümlüdürler.
Evvelen iman gelir bir kimsenin Allah iman etmesi akabinde İslamın şartları gelir ki bunları yapmak farzdır. Allah bizleri iman ve İslam üzerine kılsın gerek imanın şartları gerek islamın şartları ile ilgili her şeyi layıkı vechiyle yapmayı nasip etsin amin.