Abdest sırası nasıldır? Bu sıranın bir önemi var mıdır? Şaşırırsan ne yapmalıyız? gibi soruların cevabını bu yazımızda veriyoruz. Bu makalede, abdestin nasıl alınması gerektiği ve bu sürecin önemi ele alınacaktır.
Abdestin Önemi ve Uygulanışı
Abdest, ibadetlerimiz için özellikle namaz öncesinde gereklidir. Bu, hem bir ibadet hem de bir arınma ve temizlenme eylemidir. Abdest almak, Allah’ın huzuruna tertemiz çıkmak anlamına gelir ve pek çok maddi ve manevi faydaları bulunmaktadır.
Abdestin Tanımı
Abdest, belirli bir usul ve kurala göre bazı uzuvların su ile yıkanması ve bazılarının ise ıslak el ile mesh edilmesi şeklinde tarif edilir.
Abdestin Farzları
Abdest, Kur’an-ı Kerim’de Maide suresi 5 ve 6. ayetlerde belirtildiği üzere belirli adımları içermektedir. “Ey iman edenler! Namaza kalktığınızda yüzlerinizi, dirseklere kadar kollarınızı yıkayın, başınızı mesh edin ve topuklara kadar ayaklarınızı yıkayın… Eğer su bulamazsanız temiz toprakla teyemmüm edin.” buyurulur.
Hz. Peygamber (s.a.v.) abdestin nasıl alınacağını ve abdestsiz olarak kılınacak hiçbir namazın Allah katında kabul olunmayacağını belirtmiştir.
Bu ayetlerde abdestin farzının dört olduğu konusunda ittifak edilmiştir, ancak Hanefî mezhebinin dışındaki diğer üç Sünni mezhebin bazı şartlar eklediği görülmüştür.
Abdestin farzına niyet ederek başlamak, bu üç mezhebe göre gereklidir. Abdeste başlarken besmele çekmek Hanbelîlere göre farz iken, dört farzın ayette belirtilen sıraya (tertibe) uygun yapılması Şafii ve Hanbelîlere göre farzdır. Bu işlemlerin ara verilmeden yapılması Maliki ve Hanbelîlere göre farzdır. Hanefilere göre ise bu adımlar sünnet kabul edilir.
Abdestin Sünnetleri
Abdestin farzları ayette belirtildiği gibi dört adımdır. Hz. Peygamberin bu konudaki sünnetleri şunlardır: Abdeste niyet etmek ve besmele ile başlamak, önce elleri bileklere kadar yıkamak, dişleri misvak ile temizlemek, uzuvları peş peşe ara vermeden yıkamak.
Yıkanan yerleri ovalayarak yıkamak, ağza üç kez su almak, gargara yapmak, burna üç kez su vermek ve sol elle sümkürmek, çift organları yıkamaya sağ organdan başlamak, eller ve ayaklarda yıkamaya parmak uçlarından başlamak.
Sakalı olanların sakalını hilallemesi, parmakta yüzük varsa onu oynatarak suyun altına ulaştırmak, kulakları mesh etmek, boynu mesh etmek, başın tamamını mesh etmektir.
Abdest Duası
Abdest almaya başlamadan önce şu dua okunur: ‘Bismillâhilazîmi velhamdü lillâhi alâ dînilislami ve alâ tevfîk-ıl-îmâni ve alâ hidayetirraman. El-hamdü lillâhil-lezî ce’alelmâe tahûren ve ce’alel-islâme nûren. Türkçe anlamı: Azim olan Allah’ın ismiyle başlarım. Bize İslâm dinini ve imanı ihsan eden; suyu temizleyici, İslâm’ı nur kılan Allah’a hamd olsun.
Eller Yıkanırken
اَلْحَمْدُ ِللّٰهِ الَّذِى جَعَلَ الْمَاءَ طَهُورًا وَجَعَلَ اْلإِسْلاَمَ نُورًا
Suyu temizleyici ve İslâm’ı nur kılan Allâh’a mahsustur.
Ağız Yıkanırken
اَللّٰــهُمَّ أَعِنِّى عَلٰـــى ذِكْرِكَ وَشُكْرِكَ وَحُسْنِ عِبَادَتِكَ اَللّٰــهُمَّ اسْقِنِى مِنْ حَوْضِ نَبِيِّكَ كَأْسًا لاَ أَظْمَأُ بَعْدَهُ أَبَدًا
Ey Allah’ım! Seni zikretmek, şükretmek ve güzel bir şekilde ibadet yapabilmem için bana yardım et. Bana peygamberinin (sav) havzından bir kâse içir ki daha ebedi olarak susamayayım.
Buruna Su Verirken
اَللّٰــهُمَّ لاَ تَحْرِمْنِى رَائِحَةَ نَعِيمِكَ وَجِنَانِكَاَللّٰــهُمَّ أَرِحْنِى رَائِحَةَ الْجَنَّةِ وَلاَ تُرِحْنِى رَائِحَةَ النَّارِ
Ey Allah’ım! Verdiğin nimetlerinin ve cennetin kokusundan beni mahrum eyleme. Cennetin kokusunu koklat ama cehennemin kokusunu koklatma Allah’ım.
Yüz Yıkanırken
اَللّٰــهُمَّ بَيِّضْ وَجْهِى بِنُورِكَ يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهُ أَوْلِيَائِكَ وَلاَ تُسَوِّدْ وَجْهِى بِذُنُوبِى يَوْمَ تَسْوَدُّ وُجُوهُ أَعْدَائِكَ
Ey Allah’ım! Yüzleri bembeyaz olacağı bir günde, senin nurunla yüzümü ak yap ve düşmanların yüzlerinin kararacağı günde ise günahlarım nedeniyle yüzümü karartma Allah’ım.
Sağ Kol Yıkanırken
اَللّٰــهُمَّ أَعْطِنِى كِتَابِى بِيَمِينِى وَحَاسِبْنِى حِسَابًا يَسِيراً
Ey Allah’ım! Amal defterimi bana sağ elinden verilenlerden eyle ve beni kolay bir şekilde muhasebe et.
Sol Kol Yıkanırken
اَللّٰــهُمَّ لاَ تُعْطِنِى كِتَابِى بِشِمَالِى وَلاَ مِنْ وَرَاءِ ظَهْرِى وَلاَ تُحَاسِبْنِى حِسَابًا شَدِيدًا
Ey Allah’ım! Amel defterimi sol elinden alınanlardan ve arka tarafından verilenlerden eyleme ve beni şiddetli, zor bir halde muhasebe etme.
Başa Meshederken
اَللّٰــهُمَّ غَشِّنِى بِرَ حْمَتِكَ وَأَنْزِلْ عَلَىَّ مِنْ بَرَكَاتِكَ
Ey Allah’ım! Rahmetinle benim her yerimi kapla ve bereketini yağdır üzerimize.
Kulaklar Meshedilirken
اَللّٰــهُمَّ اجْعَلْنِى مِنَ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ
Ey Allah’ım! Beni, sözlerini güzelce dinleyip en uyanlardan eyle.
Boyun Meshedilirken
اَللّٰــهُمَّ أَعْتِقْ رَقَبَتِى مِنَ النَّارِ وَاحْفَظْنِى مِنَ السَّلاَسِلِ وَ اْلأَغْلاَلِ وَاْلأَنْكَالِ
Ey Allah’ım! Boynumu cehennemden azat eyle ve beni zincirlerden, işkencelerden muhafaza eyle.
Sağ Ayak Yıkanırken
اَللّٰــهُمَّ ثَبِّتْ قَدَمَىَّ عَلَى الصِّرَاطِ يَوْمَ تَزِلُّ اْلأَقْدَامُ
Ey Allah’ım! Ayakların kayabileceği bir günde iki ayağımı da sırat köprüsünde sabit kıl (kaydırma).
Sol Ayak Yıkanırken
اَللّٰــهُمَّ اجْعَلْ سَعْيِى مَشْكُورًا وَذَنْبِى مَغْفُورًا وَعَمَلِى مَقْبُو لاً وَتِجَارَتِى لَنْ تَبُورَ
Ey Allah’ım! Çalışmamı mükafatlandır, günahımı bağışla, amelimi kabul eyle, kazancımı zarara uğratma.
Abdest duaları konumuza ayrıntılı olarak diğer makalemizden ulaşabilirsiniz.
Abdest Sırası Nasıldır?
Abdest sırası:
- Niyet
Evvelen niyet edilir ve bu niyet şu şekildedir. “Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya” sonrasında euzu bemele çekilir.
- Elleri Yıkamak
Eller bileklere kadar üç kere yıkanır. Parmak aralarının yıkanmasına ve varsa parmaklarda yüzük varsa oynatılarak altının yıkanmasına dikkat edilir.
- Ağza Su Almak
Sağ avucumuza su alarak ağıza üç kere ayrı ayrı su alınıp her seferinde iyice çalkalanır.
- Burna Su Vermek
Sağ avucumuza su alarak buruna üç kere ayrı ayrı su çekilir. Burnun temizlenmesi sol ile yapılır.
- Yüzü Yıkamak
Alnımızda saçların bittiği yerden itibaren kulakların yumuşak kısmına ve çenemizin altına kadar yüzün her tarafı üç kez yıkanır.
- Sağ Kolu Yıkamak
Sağ kol dirseklerle birlikte üç kez yıkanır. Kol yıkanırken kolun her tarafı, kuru bir yer kalmayacak şekilde iyice yıkanır.
- Sol Kolu Yıkamak
Sol kol dirseklerle birlikte üç kez yıkanır. Kol yıkanırken kolun her tarafı, kuru bir yer kalmayacak şekilde iyice yıkanır.
- Başı Mesh etmek
Ellerimizi yeni temiz bir su ile ıslatırak sağ elin içi ve parmaklar başın üzerine konularak bir defa mesh edilir.
- Kulakları Mesh etmek
Kulağımızı mesh etmek için ellerimizi yeni temiz bir su ile ıslatırız sağ elin şehadet parmağı ile sağ kulağın içi kısmını baş parmağı ile de kulağın dış kısmını mehsettikten sonra sol elin şehadet parmağı ile sol kulağın içi kısmımı baş parmağı ile de kulağın arka kısmı mesh edilir.
- Boynu Mesh etmek
Bu aşamada ellerimizi yeniden ıslatmaya gerek yoktur. 3 parmağımızın dışı ile de boyun mesh edilir.
- Sağ Ayağı Yıkamak
Sağ ayak 3 kere topuklarla beraber yıkanır. Parmak uçları ve parmak araları iyice temizlenir.
- Sol Ayağı Yıkamak
Aynı şekilde sol ayak topuklarla beraber yıkanır.
Abdest Sırasında Karışıklık
Abdest Sırası Karışırsa: Hanefi mezhebinde, abdest adımlarına sırayla riayet etmek sünnet olduğundan, sıra karışırsa veya unutulursa geri dönülerek tamamlanmalıdır. Bu durumda abdest sahih olur, ancak sadece dikkatsizlikten dolayı sünnet sevabından mahrum olunur. Şafii mezhebinde ise abdest adımlarına sırayla riayet etmek farzdır.
Abdest alırken aceleci olunmamalı ve abdestin doğru bir şekilde sırasıyla alınmasına dikkat edilmelidir ki pek çok maddi ve manevi faydası bulunmaktadır. Abdestle temizlenenlere ne mutlu!
Abdest Sırası isimli konumuza kendi düşüncelerinizi yorumlar bölümünden paylaşabilirsiniz. Abdest Sırası Nasıldır? konumuzu okuduğunuz için teşekkür ederiz.